کد مطلب:30017 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:112

جُعدة بن هُبَیره مَخزومی












جُعدة بن هُبیرة بن ابی وَهْب قُرَشی مَخزومی، مادرش اُمّ هانی دختر ابوطالب بود. او به روزگار پیامبر صلی الله علیه وآله به دنیا آمده است؛ امّا همراه ایشان نبوده است[1] و تنها به هنگام فتح مكّه به همراه مادرش به حضور پیامبر خدا رسیده و آن حضرت را دیده است[2] و از این رو، برخی او را جزء صحابیان شمرده اند.

جُعده را به رزم آوری،[3] فقاهت[4] و سخنوری[5] ستوده اند. او خواهر زاده علی علیه السلام[6] و داماد ایشان[7] بوده است. مولاعلیه السلام او را بسیار دوست می داشت و وی را می نواخت[8] و پس از ورود به كوفه، به خانه وی درآمد.[9].

او در جنگ صِفّین با عتبة بن ابی سفیانْ رویاروی شد و با شكوهی تمام با وی گفتگو كرد و جایگاه والای علی علیه السلام را ستود و در طعن ابوسفیان، به استواری سخن گفت[10] و عتبه در رزمِ رویاروی با جُعده، تاب نیاورد و گریخت.[11].

گفتگوی جعده با عتبه نشان دهنده درك عمیق او از موضع بر حقّ علی علیه السلام و سفاهت و پلیدی دشمن است.

علی علیه السلام جُعده را به حكومت خراسان گماشت.[12] او به هنگام شهادت مولاعلیه السلام در كوفه بود و پس از ضربت خوردن علی علیه السلام به جای آن حضرت، نماز گزارد.[13].

جعده به روزگار حكومت معاویه، زندگی را بدرود گفت.[14].

6447. رجال الكشّی:عتبة بن ابی سفیان به جُعده گفت:شدّت و صلابتت در جنگ، برگرفته از دایی ات است [، نه از پدرت].

جعده به او گفت:اگر دایی تو هم مانند دایی من بود، پدرت را فراموش می كردی![15].

6448. وقعة صِفّین:عتبه گفت:ای جعده! به خدا سوگند، چیزی جز محبّت دایی ات، تو را به مقابله با ما نیاورد... و جعده گفت:امّا درباره محبّتم به دایی ام، [ بدان كه] به خدا سوگند، اگر تو هم دایی ای به مانند او داشتی، پدرت را از یاد می بردی.[16].

6449. وقعة صِفّین - به نقل از اَصبغ بن نُباته -:چون علی علیه السلام وارد كوفه شد، به او گفته شد:تو را به كدام كاخ ببریم؟ گفت:مرا به كاخ نابودی و تباهی در نیاورید! پس بر جُعدة بن هُبَیره مَخزومی وارد شد.[17].

6450. المستدرك علی الصحیحین - به نقل از مُصعَب بن عبد اللَّه زُبَیری -:جُعْده گفت:

چه كس [ می تواند] به دایی اش بر من مباهات كند،

در حالی كه دایی من علی است، بخشنده و خردمند؟[18].









    1. رجال الطوسی:156/33، الإصابة:1268/628/1.
    2. الإصابة:1268/628/1، تهذیب الكمال:929/564/4.
    3. شرح نهج البلاغة:77/10.
    4. تهذیب الكمال:929/564/4، الاستیعاب:328/311/1، شرح نهج البلاغة:77/10.
    5. وقعة صفّین:463.
    6. المستدرك علی الصحیحین:4870/210/3، تهذیب الكمال:929/564/4.
    7. المستدرك علی الصحیحین:4870/210/3، نسب قریش:345.
    8. وقعة صفّین:463.
    9. وقعة صفّین:5، الفتوح:492/2.
    10. رجال الكشّی:111/281/1، الاختصاص:70، وقعة صفّین:464.
    11. وقعة صفّین:464.
    12. المستدرك علی الصحیحین:4870/211/3، تاریخ الطبری:63/5.
    13. تاریخ الطبری:145/5، الكامل فی التاریخ:435/2، البدایة والنهایة:327/7.
    14. التاریخ الكبیر:2315/239/2، التاریخ الصغیر:147/1.
    15. رجال الكشّی:111/281/1، الاختصاص:70.
    16. وقعة صفّین:463.
    17. وقعة صفّین:5.
    18. المستدرك علی الصحیحین:4870/210/3، تهذیب الكمال:929/565/4.